Ο ποιοτικός νυχτερινός ύπνος προστατεύει από την υπέρταση
Πως η ποιότητα του νυχτερινού ύπνου
μπορεί να επηρεάσει την κατάσταση της υγείας μας
Ο νυχτερινός ύπνος είναι αναμφισβήτητα απαραίτητη προϋπόθεση για την καλή υγεία, αφού είναι μια διαδικασία που προσφέρει αναζωογόνηση και αποκατάσταση του οργανισμού. Η ποιότητα του βραδινού ύπνου είναι μπορεί να προσφέρει σωματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία, αλλά και να προστατέψει τον οργανισμό από διάφορα νοσήματα.
Ο ύπνος χαρακτηρίζεται από την πολύπλοκη δραστηριότητα των καρδιαγγειακών αυτόνομων μηχανισμών και με σχετικές αλλαγές της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού. Δηλαδή, υπάρχει διαφορετική ρύθμιση του καρδιαγγειακού συστήματος σε σχέση με τους διαφορετικούς κύκλους του ύπνου.
Κατά τη διάρκεια της μη-REM φάσης του ύπνου, η αρτηριακή πίεση και ο καρδιακός ρυθμός τείνουν να μειώνονται, ενώ η φάση REM χαρακτηρίζεται από περιόδους σχετικής υπέρτασης και ταχυκαρδίας.
Μελέτες έχουν συνδέσει τις χρόνιες διαταραχές του ύπνου με μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία όπως:
- οι καρδιακές παθήσεις,
- η παχυσαρκία,
- η μειωμένη διάρκεια ζωής.
Μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Hypertension, είναι από τις πρώτες που αναδεικνύει ότι παίζει σπουδαίο ρόλο, όχι μόνο η διάρκεια, αλλά και η ποιότητα του νυχτερινού ύπνου. Ο στόχος της μελέτης αυτής που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Harvard Medical School, ήταν να εξετάσει ειδικά στα στάδια των βραδέων κυμάτων του ύπνου.
Ο νυχτερινός ύπνος δεν πρέπει να είναι λιγότερος από 6 ώρες και περισσότερος από 9 ώρες.
Ενώ τα βραδέα κύματα ή αλλιώς η διάρκεια του βαθέως ύπνου (μη-REM φάση) διαρκούν, για μια φυσιολογική νύχτα, από 90 λεπτά έως και 2 ώρες περίπου.
Για τη μελέτη της επίδρασης του βαθέως ύπνου στην υγεία, οι επιστήμονες παρακολούθησαν 700 υγιείς άνδρες που δεν είχαν συμπτώματα υψηλής πίεσης του αίματος κατά την έναρξη της έρευνας. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, που διήρκησε 3,5 χρόνια, οι άνδρες έλεγχαν την αρτηριακή τους πίεση σε διάφορες χρονικές στιγμές, ενώ κατά τη διάρκεια του ύπνου των βραδέων κυμάτων παρακολουθούνταν στο σπίτι από μια μηχανή.
Μετά τον έλεγχο για έναν αριθμό μεταβλητών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνδρες που πέρασαν το λιγότερο χρόνο στη φάση των βραδέων κυμάτων ή του βαθέως ύπνου είχαν τις περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν υψηλή πίεση του αίματος.
Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να αναφέρουν χαμηλότερη ποιότητα ύπνου από ό, τι οι άνδρες. Οπότε, μπορεί την έρευνα αυτή να την ακολούθησαν μόνο οι άνδρες, όμως τα αποτελέσματα της ισχύουν και για τις γυναίκες που αποτυγχάνουν να έχουν έναν αρκετά βαθύ ύπνο.
Παρόλο που μια νύχτα φυσιολογικού ύπνου θα πρέπει να αποτελείται από περίπου 25% σε φάση μη-REM, οι άνδρες της μελέτης που ήταν σε υψηλότερο κίνδυνο για υπέρταση κατάφεραν να απολαύσουν βαθύ ύπνο για όχι περισσότερο από 4% του συνολικού τους ύπνου κάθε βράδυ.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνδρες με μικρότερης διάρκειας βαθύ ύπνο, είχαν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν άπνοια, ενώ είχαν και την τάση να κοιμούνται λιγότερο.
Κατά τη διάρκεια των βραδέων κυμάτων του ύπνου, η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου επιβραδύνεται, όπως και ο καρδιακός ρυθμός ενός ατόμου, ενώ το ίδιο γίνεται με τα επίπεδα της αδρεναλίνης και την αρτηριακή πίεση.
Είναι επίσης γνωστό ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που ρυθμίζουν τον ύπνο, έχουν στενή σχέση με τις περιοχές του εγκεφάλου που απελευθερώνουν ορμόνες και άλλους μεσολαβητές οι οποίοι μπορούν και επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση.
Η επαρκής ποσότητα των βραδέων κυμάτων, δηλαδή η ποιότητα του νυχτερινού ύπνου, μπορεί να επηρεαστεί από έναν αριθμό παραγόντων. Αρχικά η ηλικία μπορεί να έχει μια επίδραση στην ποιότητα του ύπνου, αφού όσο μεγαλώνουμε, τόσο μειώνεται η διάρκεια των βραδέων κυμάτων. Επιπρόσθετα, κάθε κατάσταση που διαταράσσει τον νυχτερινό ύπνο, όπως για παράδειγμα το δυνατό ροχαλητό, η άπνοια, ή το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών μπορεί να μειώσει την διάρκεια της μη-REM φάσης.
Πρόσφατα ανακαλύφθηκε ότι τα άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση έχουν πραγματικές ανατομικές διαταραχές στα βιολογικά τους ρολόγια. Το εύρημα αυτό είναι ικανό να ανοίξει την πόρτα για μια νέα προσέγγιση σχετικά με τη θεραπεία της υπέρτασης.
Τα αποτελέσματα της μελέτης εκείνης που πραγματοποιήθηκε στο Ολλανδικό Ινστιτούτο για την Έρευνα Εγκεφάλου στο Άμστερνταμ, έδειξαν πως το βιολογικό ρολόι είναι ένας μηχανισμός που εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό στην μείωση της αρτηριακής πίεσης, ενώ η μελατονίνη μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα όσον αφορά την υπέρταση.
Το βιολογικό ρολόι είναι ένας μηχανισμός που εμπλέκεται στην διαχείριση της αρτηριακής πίεσης.
Αυτό σημαίνει ότι η βελτίωση του ύπνου για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Όσοι βιώνουν κακή ποιότητα ύπνου έχουν διπλάσιες πιθανότητες να παρουσιάσουν ανθεκτική υπέρταση. Η αρτηριακή πίεση θεωρείται ανθεκτική, εάν κανείς λαμβάνει τρία ή περισσότερα φάρμακα πίεσης του αίματος, αλλά εξακολουθεί να έχει την πίεση υψηλότερη από 140/90 mmHg.
Οι έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν προβλήματα ύπνου.
Ενώ, η κακή ποιότητα του ύπνου σε ασθενείς με υψηλή αρτηριακή πίεση, συνδέεται με ανθεκτική υπέρταση.
Η μελατονίνη έχει την ιδιότητα να καταστέλλει την δραστηριότητα του συμπαθητικού. Επομένως, μπορεί να συμβάλει στη νυκτερινή καταστολή του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, έναν παράγοντα που κρύβεται πίσω από την νυχτερινή βουτιά της πίεσης.
Η επίδραση της μελατονίνης στις ημερήσιες αλλαγές της πίεσης μπορεί να εξηγηθεί από τα αποτελέσματά της στο συμπαθητικό νευρικό σύστημα. Κατά τη διάρκεια της μη-REM φάσης του ύπνου, η πίεση μειώνεται συνήθως λόγω της μειωμένης δραστηριότητας του συμπαθητικού και της αμοιβαίας αύξησης του παρασυμπαθητικού τόνου.
Ασθενείς με ένα προφίλ μη βαθέως ύπνου, είχαν εξασθενημένη χαλάρωση του καρδιαγγειακού με διαταραχές στην ισορροπία συμπαθητικού-παρασυμπαθητικού.
Η μελατονίνη μπορεί να έχει άμεση επίδραση στις περιφερικές αρτηρίες, προκαλώντας αγγειοδιαστολή και μείωση της πίεσης, δεδομένου ότι οι υποδοχείς μελατονίνης έχουν βρεθεί στις αρτηρίες και κυρίως στο κεντρικό νευρικό σύστημα, στην υπόφυση και στο εγκεφαλικό αγγειακό σύστημα.
