Ο ρόλος της S-αδενοσυλ-L-μεθειονίνης στην υγεία του ήπατος

 

Το S-αδενοσυλ-L-μεθειονίνη (SAMe) είναι ένα πλειοτροπικό μόριο που εμπλέκεται σε πολλαπλές κυτταρικές αντιδράσεις.

 

Το μόριο αυτό συμμετέχει στους ακόλουθους τρεις τύπους αντιδράσεων:

 

1. Μεθυλίωση:Συνεισφέρει μεθύλια για την ενεργοποίηση μορίων.
2. Σύνθεση κυστεΐνης, γλουταθειόνης και άλλων θειούχων ενώσεων.
3. Σύνθεση πολυαμινών:Ανάπτυξη κυττάρων, γονιδιακή έκφραση, αναζωογόνηση νευρώνων, κ.λπ.  

 

Έχει αποδειχθεί ότι το SAMe είναι ο κυριότερος δότης μεθυλίων σε αντιδράσεις μεθυλοτρανσφεράσης και ότι η συμπλήρωση με SAMe μπορεί να αποκαθιστά τις ηπατικές συγκεντρώσεις γλουταθειόνης, αλλά και να βελτιώνει την ηπατική βλάβη.

 

Το SAMe εμπλέκεται επίσης σε πολλές βιοχημικές αντιδράσεις στο ανθρώπινο σώμα, χρησιμεύοντας ως βασικός μεταβολίτης που ρυθμίζει την ανάπτυξη, τον θάνατο και τη διαφοροποίηση των ηπατοκυττάρων. 

 

Ωστόσο, η βιοσύνθεση του SAMe καταστέλλεται σε ασθενείς με χρόνια ηπατική νόσο. Οι προ κλινικές μελέτες δείχνουν ότι αυτή η καταστολή μπορεί να επιδεινώσει την ηπατική βλάβη. Επομένως, η συμπλήρωση μπορεί να αποτελέσει χρήσιμη θεραπεία.

 

Σε μοντέλα, επιβεβαιώθηκε η σχέση μεταξύ της εξάντλησης του ενδοηπατικού SAMe και της ηπατικής ίνωσης. In vitro πειράματα έδειξαν ότι το SAMe αυξάνει το αντιικό αποτέλεσμα της ιντερφερόνης. Επομένως, το SAMe λογίζεται ως νούμερο ενα ευαισθητοποιητής της εσωτερικής ιντερφερόνης.   

 

Το SAMe θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί ως ένα ασφαλές και αποτελεσματικό φάρμακο για τη μείωση του ίκτερου, ειδικά για τους ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα Β.

 

Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια, ένας αυξανόμενος αριθμός ασθενών με χρόνια ηπατική νόσο έχει υποβληθεί σε θεραπεία με SAMe σε διάφορες χώρες.

 

Παρόλο που πρόκειται για μια σχετικά νέα μέθοδο στη θεραπεία της ηπατικής νόσου, έχει ξεκινήσει ένας μεγάλος αριθμός κλινικών δοκιμών που επικεντρώνονται στο SAMe

 

Το SAMe, το εκπληκτικό "μέγα θρεπτικό συστατικό", μπορεί να ομαλοποιήσει τη λειτουργία του ήπατος.

 

Πως? Το SAMe είναι ένας κεντρικός φορέας στη βιοχημεία του ήπατος.

 

Κάνει δύο κρίσιμα πράγματα: Μεθυλιώνει και μετατρέπεται στην πιο ζωτική ουσία του ήπατος, την γλουταθειόνη. 

 

Το ήπαρ περιέχει την τρίτη υψηλότερη ποσότητα SAMe στο σώμα, μετά από τα επινεφρίδια και το κωνάριο. Είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του ήπατος και ως εκ τούτου μπορεί να θεωρηθεί ως βασική θρεπτική ουσία για αυτό το σημαντικό όργανο.

 

Εκτός από τις πολλές άλλες λειτουργίες του, το SAMe διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αναγέννηση του ήπατος.

 

Το ήπαρ έχει ειδικά ένζυμα που χρησιμοποιεί για την αναγέννηση των ιστών, τα οποία είναι εξαρτώμενα από το SAMe.  Το ήπαρ έχει την πιο σκληρή δουλειά, αφού καλείται να διασπάσει κάθε χημικό που συναντά το σώμα, συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων. Καθημερινά, φιλτράρει το αίμα, κυνηγάει τα βακτηρίδια, φτιάχνει τη χολή και δημιουργεί διάφορες άλλες ουσίες, όπως οι λιποπρωτεΐνες.

 

Το SAMe είναι προϊόν βιοχημικής αντίδρασης μεταξύ του ATP και της μεθειονίνης. Το ήμισυ όλης της μεθειονίνης στο σώμα χρησιμοποιείται στο ήπαρ για να κάνει SAMe. Το SAMe έχει συγκριθεί με το ATP στη σημασία του για τον οργανισμό. Χρησιμοποιείται σε πολλές διαφορετικές κυτταρικές διεργασίες, από την αντιγραφή έως και τις βιοχημικές αντιδράσεις, υπεύθυνες για τη δημιουργία της μελατονίνης και της φωσφατιδυλοχολίνης.

 

Γλουταθειόνη & SAMe

 

Το SAMe είναι ιδιαίτερα σημαντικό για το ήπαρ, επειδή συντίθεται από αυτό η γλουταθειόνη. Η γλουταθειόνη είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του ήπατος. Ένα σημαντικό μέρος από το SAMe μετατρέπεται σε γλουταθειόνη στο ήπαρ.

 

Η γλουταθειόνη είναι το φυσικό αντιοξειδωτικό του ήπατος. 

 

Ένα υγιές συκώτι έχει την ικανότητα να αποθηκεύει βιταμίνες, να παράγει χοληστερόλη, να φιλτράρει βακτήρια από αίμα, να συνθέτει ινωδογόνο και προθρομβίνη, να διασπά τα τοξικά βιοχημικά, να συνθέτει πρωτεΐνες και χολή και να φτιάχνει το γλυκογόνο από τη γλυκόζη.

 

Η υγεία του ήπατος είναι εξαιρετικά σημαντική, γιατί όλα όσα συμβαίνουν στο ήπαρ επηρεάζουν άμεσα πολλούς διαφορετικούς μηχανισμούς του οργανισμού.

 

Ένα άτομο με άρρωστο ήπαρ είναι ένα άτομο που έχει πρόβλημα.  Η κίρρωση του ήπατος αρχίζει με λιπώδη διήθηση και στη συνέχεια εξελίσσεται σε όργανο γεμάτο οζίδια και ινώσεις του συνδετικού ιστού. Εμφανίζεται επίσης εκφύλιση και αναγέννηση ιστών.

 

Ο αλκοολισμός ή ο ιός της ηπατίτιδας συνήθως προκαλεί κίρρωση του ήπατος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι και οι μόνες καταστάσεις που μπορούν να δημιουργήσουν πρόβλημα. Για παράδειγμα, μία από τις βιοχημικές συνέπειες της κίρρωσης είναι η μείωση της γλουταθειόνης.

 

Η γλουταθειόνη είναι ένα πολύ σημαντικό αντιοξειδωτικό για το συκώτι.

 

Το ήπαρ περιέχει πολύ λίπος και μιτοχόνδρια, τα οποία παράγουν ελεύθερες ρίζες. Χωρίς επαρκή γλουταθειόνη για να τα σβήσει, οι ελεύθερες ριζες θα το βλάψουν. Πολλές ηπατικές νόσοι είναι στην πραγματικότητα βλάβες από τις ελεύθερες ρίζες, την υπεροξείδωση λιπιδίων και το οξειδωτικό στρες.  Το αλκοόλ διασπάται σε ένα προϊόν που ονομάζεται ακεταλδεΰδη, ένας διαβόητος παραγωγός ελεύθερων ριζών. Η γλουταθειόνη και η κυστεΐνη συνδέονται αμφότερα με την ακεταλδεΰδη για να την εξουδετερώνουν. Στον χρόνιο αλκοολισμό, υπάρχει τόσο μεγάλη βλάβη από τις ελεύθερες ρίζες που το αντιοξειδωτικό σύστημα μπορεί να "καθαρίσει" ελάχιστα. Τα αποτελέσματα είναι μαζική βλάβη στο όργανο που είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο κάθε ξένης ουσίας που εισέρχεται στο σώμα. 

 Μελέτη σε μοντέλα δείξαν ότι η διατήρηση των επιπέδων SAMe προστατεύει το ήπαρ.

Κυστεΐνη

 

Η κυστεΐνη συντίθεται κατά μήκος της βιοχημικής οδού του SAMe πριν γίνει η γλουταθειόνη. Αυτό σημαίνει ότι η κυστεΐνη τελικά, γίνεται γλουταθειόνη. Το παραπροϊόν του SAMe, η ομοκυστεΐνη, είναι ο πρόδρομος της κυστεΐνης.

 

 

Πώς λειτουργεί το SAMe;

 

Λειτουργεί αυξάνοντας ή διατηρώντας τα επίπεδα γλουταθειόνης.  Η ικανότητα του SAMe να απορροφάται από τα ανθρώπινα ηπατικά κύτταρα και να μετατρέπεται σε γλουταθειόνη επιβεβαιώθηκε από ερευνητές στην Ισπανία το 1991.

 

Αναφέρουν στην Τοξικολογία ότι το συμπλήρωμα SAMe διατηρεί τα επίπεδα γλουταθειόνης αν προστεθεί ταυτόχρονα με το αλκοόλ (το οποίο μειώνει δραστικά τη γλουταθειόνη). Παρόλο που υπάρχουν εκατοντάδες μελέτες για τα προστατευτικά αποτελέσματα του SAMe στο ήπαρ, οι ανθρώπινες μελέτες είναι σπάνιες. Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για αυτό: Οι βιοψίες του ήπατος δεν είναι δημοφιλείς και το SAMe δεν έχει κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.

Σε μια ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη στο Scandinavian Journal of Gastroenterology, ασθενείς με ηπατική νόσο (αλκοολικοί και μη αλκοολικοί) έλαβαν 1.200 mg SAMe από το στόμα ανά ημέρα για έξι μήνες. Οι βιοψίες του ήπατος έδειξαν σημαντική αύξηση της γλουταθειόνης και σημαντική μείωση στην οξειδωμένη γλουταθειόνη. Σε μη αλκοολικά άτομα που υπέστησαν βλάβη στο ήπαρ, μειώθηκε η αμινοτρανσφεράση της αλανίνης (ένα ένζυμο του ήπατος που υποδεικνύει βλάβη). Σε μια μελέτη στην οποία ασθενείς με αλκοολική ηπατική νόσο έλαβαν ενδοφλέβια SAMe για 15 ημέρες, η ηπατική λειτουργία βελτιώθηκε σημαντικά.

 

Εκτός από την ικανότητά του να διατηρεί τη λειτουργία του αντιοξειδωτικού του ήπατος, το SAMe εργάζεται με άλλους σημαντικούς τρόπους.

Το ήπαρ είναι ο κεντρικός σταθμός συγκέντρωσης για μόρια λιπίδια συνοδα γύρω από το σώμα (λιποπρωτεΐνες). Είναι η θέση όπου συντίθενται λιποπρωτεΐνες πολύ χαμηλής πυκνότητας (VLDL) και χοληστερόλη. Η χοληστερόλη είναι ο πρόδρομος για σημαντικές στεροειδείς ορμόνες όπως τα οιστρογόνα, η DHEA, τα ανδρογόνα και τα γλυκοκορτικοειδή. Είναι επίσης μέρος της χολής, το οποίο δρα ως φυσικό απορρυπαντικό έναντι του διατροφικού λίπους.  

 

Η κίρρωση του ήπατος προκαλεί λιπώδη διήθηση, στην οποία συσσωρεύονται συγκεντρώσεις λιπιδίων στο ήπαρ. Το SAMe μπορεί να αποτρέψει και να θεραπεύσει αυτή την κατάσταση. Οι αρουραίοι ήταν οι πρώτοι που εμφάνισαν οφέλη από τη μείωση των λιπιδίων με το SAMe. Σε μια μελέτη που περιελάβανε άτομα με λιπώδες ήπαρ, ηπατίτιδα και κίρρωση, 150 mg SAMe, I.V., εξάλειψαν εντελώς το λίπος σε κάποιους ασθενείς και μείωσαν σημαντικά σε όλους τους άλλους μέσα σε 15 ημέρες.

 

Όχι μόνο το SAMe εμποδίζει τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ, εμποδίζει την αύξηση λιπιδίων που σχετίζεται με την κίρρωση εκτός του ήπατος. Τα αιμοσφαίρια σε άτομα με κίρρωση έχουν υψηλή αναλογία χοληστερόλης προς φωσφολιπίδιο. Αυτό προκαλεί προβλήματα με τον τρόπο λειτουργίας των κυττάρων.

 

Τα προβλήματα των νεφρών, η αιμορραγία και η αναιμία σε ασθενείς με κίρρωση μπορούν να εντοπιστούν σαν προβλήματα κυτταρικής μεμβράνης. Το πόσο καλά λειτουργούν τα κύτταρα εξαρτάται από το πόσο καλά λειτουργεί η μεμβράνη τους. Οι κυτταρικές μεμβράνες χρειάζονται ακριβώς τη σωστή ποσότητα ρευστότητας για να λειτουργούν καλά.   

 

Μια ομάδα στην Αγγλία έχει δείξει ότι το SAMe μειώνει δραματικά τη χοληστερόλη. Η αναλογία χοληστερόλης προς φωσφολιπίδιο μειώθηκε ουσιαστικά στα ερυθροκύτταρα ατόμων με ηπατική νόσο δύο εβδομάδες μετά την αγωγή με από στόματος SAMe (1.600 mg).